Hiệp hội Đại lý, Môi giới và Dịch vụ Hàng hải Việt Nam (VISABA) cho biết, kể từ khi chính sách thu phí hạ tầng cảng biển được triển khai, TP. Hồ Chí Minh mỗi năm thu về hơn 7.500 tỷ đồng, tương đương hơn 6 tỷ đồng mỗi ngày. Tuy nhiên, việc chỉ TP. Hồ Chí Minh và Hải Phòng áp dụng loại phí này – trong khi các địa phương như Bình Dương hay Bà Rịa-Vũng Tàu trước đây không thu – đã tạo nên sự chênh lệch đáng kể về chi phí logistics, làm giảm tính cạnh tranh giữa các khu vực. Đặc biệt, khi TP. Hồ Chí Minh, Bình Dương và Bà Rịa-Vũng Tàu hiện nay đã có sự liên kết chặt chẽ về mặt phát triển, việc duy trì mức thu này được cho là thiếu công bằng. Do đó, các hiệp hội kiến nghị thành phố xem xét bãi bỏ hoặc điều chỉnh chính sách thu phí hạ tầng cảng biển để bảo đảm sự bình đẳng và giữ chân nguồn hàng hóa cho địa phương.


Các doanh nghiệp logistics chuyên phục vụ nhóm khách hàng vừa và nhỏ trong lĩnh vực xuất nhập khẩu, đồng thời thực hiện vận chuyển nội địa và đơn hàng cho các doanh nghiệp FDI, đang chịu nhiều áp lực về chi phí. Từ khi TP. Hồ Chí Minh áp dụng mức thu phí hạ tầng cảng biển 250.000 đồng với container 20 feet và 500.000 đồng với container 40 feet, cùng với hàng loạt khoản phí khác như phí cầu cảng, phí phát lệnh giao hàng hay vận đơn, tổng chi phí logistics đã đội lên đáng kể. Điều này khiến một số doanh nghiệp FDI buộc phải chuyển hướng sang thị trường khác để tối ưu chi phí vận chuyển.

Bà Đặng Thị Bích Loan, Giám đốc Công ty TNHH Kho Vận Mekong, chia sẻ: “Việc thu phí hạ tầng đã khiến chi phí của chủ hàng tăng mạnh, nhiều doanh nghiệp, đặc biệt là khối FDI, đang có xu hướng chuyển dịch ra nước ngoài. Tỷ lệ hàng hóa của các doanh nghiệp logistics giảm từ 30% đến 50% trong giai đoạn phục hồi kinh tế hiện nay.”

Theo ý kiến từ các chuyên gia, TP. Hồ Chí Minh cần cân nhắc dừng thu phí hạ tầng cảng biển, bởi việc tiếp tục thu sẽ làm đội chi phí logistics, ảnh hưởng đến sức cạnh tranh của cảng, thậm chí đẩy hàng hóa chuyển sang các trung tâm trung chuyển khác trong khu vực.

Ông Nhữ Đình Thiện, Phó Tổng Thư ký Hiệp hội Đại lý, Môi giới và Dịch vụ Hàng hải Việt Nam, nêu quan điểm: “Chúng tôi đề nghị TP. Hồ Chí Minh xem xét bỏ thu phí hạ tầng cảng biển, hoặc nếu tiếp tục thu thì nên loại trừ các lô hàng không sử dụng hạ tầng đường bộ, chẳng hạn như hàng vận chuyển bằng đường thủy. Điều này không chỉ giúp doanh nghiệp giảm chi phí không hợp lý mà còn góp phần duy trì nguồn thu ổn định cho ngân sách thành phố, vốn đang thu lớn từ hoạt động xuất nhập khẩu.”

Trong bối cảnh TP. Hồ Chí Minh đặt mục tiêu phát triển thành trung tâm logistics hiện đại, việc điều chỉnh chính sách thu phí hạ tầng cảng biển được đánh giá là cần thiết. Cần xem xét miễn hoặc tạm ngưng thu phí đối với hàng hóa không sử dụng hạ tầng đường bộ nhằm giảm áp lực tài chính cho doanh nghiệp, phục hồi sản lượng hàng qua cảng, đồng thời tăng sức cạnh tranh và thu hút đầu tư cho thành phố.